İlk ve Acil Yardım Programı
Programın Yeterlilik Düzeyi
İlk ve Acil Yardım önlisans programı (Bologna Süreci Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi’nde kısa düzey, TYYÇ’de beşinci düzey), mesleki eğitim ve uygulama ağırlıklı bir önlisans programı olup, özellikle, iş dünyasının ilgili olduğu alan ve düzeyde ihtiyaçlarını karşılamak ve mezunlarına bu alanda istihdama yönelik temel düzeyde bilgi ve pratik uygulama yeterliliklerini kazandırmak için tasarlanmıştır. Programın, “Eğitimde Uluslararası Standart Sınıflandırması (ISCED) 2011" , “Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ)”ne göre sınıflandırması ve eğitim alan kodları aşağıda verilmiştir:
•ISCED Eğitim Alan Kodu: 72 - Sağlık
•ISCED Program Yeterlilik Düzeyi: 5, Categorisi (Profili): 55, Alt Categorisi: 554 - Mesleki eğitim ağırlıklı önlisans derecesi
•Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi Temel Alan Kodu: 72 - Sağlık
•Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi Yeterlilik Türü (profili): Mesleki eğitim ağırlıklı önlisans derecesi
Programın Amacı
Bu program da okuyan öğrencilerin mezun olduktan sonra hastane öncesi alanda hasta ve yaralılara gerekli müdahaleleri yapabilmesi, olası gelişebilecek komplikasyonları önleyebilmesi, ileri yaşam desteği gereken durumlarda hastaya doğru müdahale ederek mortalite oranlarının yükselmesinin önüne geçebilmesi, hastanın uygun şekilde stabilizasyonunu sağlayarak, güvenli bir nakil süreciyle en uygun hastaneye transportunun sağlanabilmesi amaçlanmıştır.
Programın Eğitim Türü
Örgün Eğitim
Programın Öğrenim Dili
Türkçe
Kazanılan Derece
Programı başarıyla tamamlayan öğrencilere “İlk ve Acil Yardım Teknikeri ” unvanı verilir.
Programın Öğrenim Süresi ve Süreçleri
Öğrenim süresi 4 yarıyıldır. Eğitim sürecinde, bir eğitim-öğretim döneminde 30 AKTS’den az olmamak koşuluyla toplam en az 120 AKTS tamamlanmalıdır. Öğrencilerimiz stajlarını üniversitemiz Protokolü olan Sağlık Bakanlığına bağlı Uygulama ve Araştırma Hastaneleri ilgili bölümlerinde ayrıca Sağlık Müdürlüğü 112 Acil Sağlık Hizmetleri bünyesinde yer alan 112 istasyonlarında yapacaklardır. 30 iş günlük yaz stajını tamamlamaları gerekmektedir.
Programa Başvuru, Kayıtlar ve Yatay Geçişle Öğrenci Kabulü
Bu programa giriş koşulları, Yükseköğretim Kurumu’nun ilgili mevzuatı doğrultusunda ÖSYM tarafından belirlenir.
Mezunlar İçin İş ve Akademik Kariyer İmkânları
İlk ve Acil Bakım Teknikeri unvanı almış olan mezunlar; kamu ve özel sağlık kurum ve kuruluşlarında çalışabilirler. Sağlık kuruluşları başta olmak üzere diğer kurum ve kuruluşların acil sağlık hizmeti veren birimlerinde görev yaparlar. İstihdam alanları; Sağlık Bakanlığı’na bağlı kamu ve özel yataklı/yataksız sağlık kurum ve kuruluşlarının Acil Servisleri, 112 Acil İstasyonları, 112 Komuta Kontrol Merkezleri, Özel Ambulans Hizmetleri vb. birimlerdir. Programı başarı ile bitirenler ÖSYM tarafından açılan Dikey Geçiş sınavında başarılı oldukları takdirde Sağlık Eğitimi, Sağlık Memurluğu, Hemşirelik, Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri, Acil Yardım ve Afet Bölümlerinde lisans programına dikey geçiş yapabilirler.
- İnsan vücudunun yapısal ve fonksiyonel özelliklerini bilir ve mesleği ile ilgili uygulamalarda temel bilgilerini kullanır.
- İlk ve Acil Yardım alanında mesleki uygulamanın gerektirdiği güncel kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
- İlk ve Acil Yardım gerektiren durumlarda, olay yerini değerlendirir, sorunları tanımlama, analiz etme ve çözüm önerileri geliştirebilme becerisine sahiptir
- Ambulans içindeki araç - gereçleri ve teknolojileri yetkinlikle kullanır ve bakımını yaparak korur.
- Hasta/yaralı ve yakınları, diğer sağlık çalışanları ve ilgili tüm taraflarla açık, yapıcı, etkili iletişim kurar. Alanı ile ilgili terimleri etkin kullanabilir.
- Yaşam boyu öğrenmenin önemini kavramıştır, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleyerek kendini sürekli yeniler. Alanındaki temel bilimsel bilgiye ulaşma, değerlendirme ve uygulama yetisini edinir.
- Afet ve kriz durumlarında aktif bir ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
- Alanında edindiği tüm bilgileri kullanarak hasta/yaralıya tıbbi değerlendirme yapar ve hastane öncesi tedavi ve bakımını uygular.
- Olay yeri, araç ve sürüş güvenliği konusunda gerekli tedbirleri alır ve uygular.
- Mesleği ile ilgili uygulamaları yaparken İngilizce’yi temel düzeyde iletişim kurabilecek kadar bilir ve kullanır.
- Görevini yaparken ilgili mevzuata, yasa, yönetmelik, genelge ve mesleki etik değerlere uygun davranır.
- Mesleki uygulamalarda kalite yönetim süreçlerine uygun davranır.
- İlk ve Acil Yardım alanının gerektirdiği bilgi ve iletişim teknolojilerini başarıyla kullanır.
- Mesleğini uygularken ilgili verilerin toplanması, yorumlanması ve sonuçların paylaşılması aşamasında bilimsel ve etik ilkelere uygun davranır.
- Temel mikrobiyoloji kavramlarını ve enfeksiyon hastalıklarını bilir, enfeksiyonların önlenmesinde gerekli tedbirleri alır.
- Temel farmakolojinin kavramlarına aşinadır, ilaçların veriliş yolları, doz, toksik doz, yan etkilerini bilir, özellikle ilk ve acil yardım alanında kullanılan ilaçlar için hakimdir.
- İş sağlığı ve güvenliğinin temel kavramlarını benimser ve iş güvenliği kurallarına uyar. Mesleğini uygularken, gerek kendisinin, gerek alandaki diğer bireylerin sağlık ve güvenliği için gereken tedbirleri alır.
- Hastalara Psiko-sosyal yönden bir bütün olarak yaklaşma becerisi kazanmıştır. Özellikle afet, acil durum ve kriz anlarında stresle başa çıkabilme konusunda yetkindir.
Programın Çıktılarının TYYÇ İle İlişkilendirilmesi
Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi | Programın Çıktıları | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | |||
Bilgi | ||||||||||||||||||||
Kuramsal-Olgusal | ||||||||||||||||||||
Ortaöğretim düzeyinde kazanılan yeterliliklere dayalı olarak sağlık alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç-gereçleri ve diğer kaynaklarla desteklenen temel düzeydeki kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir. | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||
Sağlık alanındaki temel bilimsel bilgiye ulaşma, değerlendirme ve uygulayabilme bilgisine sahiptir. | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | |||||||||||
Etik ilkelerin ve etik kurulların birey ve toplum için önemini tanımlar. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | |||||||||||||
Beceriler | ||||||||||||||||||||
Bilişsel-Uygulamalı | ||||||||||||||||||||
Sağlık alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri kullanarak verileri yorumlar ve değerlendirir, sorunları tanımlar, analiz eder ve çözüm için planlanan çalışmalarda yer alır/sorumluluk alır. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | |||||||||||
Sağlık alanı ile ilgili temel bilgisayar programlarını ve ilgili teknolojileri kullanır. | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||||
Yetkinlikler | ||||||||||||||||||||
Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği | ||||||||||||||||||||
Sağlık alanı ile ilgili sahip olduğu temel bilgi birikimini kullanarak verilen bir görevi bağımsız olarak yürütür. | 5 | 4 | 5 | |||||||||||||||||
Sağlık alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için ekip üyesi olarak çalışır. | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||||||
Sorumluluğu altında çalışanların bir proje çerçevesinde gelişimlerine yönelik etkinlikleri yönetir. | 5 | 5 | ||||||||||||||||||
Öğrenme Yetkinliği | ||||||||||||||||||||
Sağlık alanında edindiği temel düzeydeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir. | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||||||
Öğrenme gereksinimlerini belirleyebilme ve öğrenmesini yönlendirir. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | |||||||||||||||
Yaşam boyu öğrenme bilincine sahiptir. | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||||||
İletişim ve Sosyal Yetkinlik | ||||||||||||||||||||
Sağlık alanı ile ilgili konularda sahip olduğu temel bilgi ve becerileri kullanarak ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir, düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarır. | 4 | 5 | 5 | |||||||||||||||||
Sağlık alanı ile ilgili konularda düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşır. | 5 | 5 | ||||||||||||||||||
Toplumsal sorumluluk bilinci ile yaşadığı sosyal çevre için proje ve etkinliklere katkı verir. | 5 | |||||||||||||||||||
Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü A2 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar. | 5 | |||||||||||||||||||
Alanının gerektirdiği en az Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı temel düzeyinde bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | 5 | |||||||||||||||||||
Sağlık alanında toplumun ve dünyanın gündemindeki olayları izler ve gelişmelere duyarlıdır. | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||||||
Alana Özgü Yetkinlik | ||||||||||||||||||||
Sağlık alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder. | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||||||||
Kalite yönetimi ve süreçlerine uygun davranır ve bu süreçlere katılır. | 5 | |||||||||||||||||||
Birey ve halk sağlığı, çevre koruma ve iş güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir. | 5 | 5 | 5 | |||||||||||||||||
Birey olarak görev, hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik, mevzuata ve mesleki etik kurallarına uygun davranır. | 5 | 5 | 5 | |||||||||||||||||
Dış görünüm, tavır, tutum ve davranışları ile topluma örnektir. | ||||||||||||||||||||
Diğer sağlık disiplinleri ile çalışabilme deneyimine sahiptir. | ||||||||||||||||||||
Mesleki ve etik değerleri gözeterek çözüm önerileri geliştirir. | 5 | 5 |
* 1 En düşük, 2 Düşük, 3 Orta, 4 Yüksek, 5 Çok yüksek